Otoczenie w pedagogice Marii Montessori
Właściwie przygotowane otoczenie jest podstawowym pojęciem w pedagogice montessoriańskiej. Zgodnie z założeniami autorki metody, bogate, odpowiednio przygotowane otoczenie zapewnia dziecku wszechstronny rozwój. Odpowiednio zorganizowane środowisko wychowawcze uwzględnia fizyczne, psychiczne, społeczne, emocjonalne i duchowe potrzeby dziecka.
W skład przygotowanego otoczenia wchodzą:
- środowisko, w którym dziecko przebywa
- materiał rozwojowy – pomoce dydaktyczne
- nauczyciel
ŚRODOWISKO
Rozwój fizyczny
Kolorystyka, forma i umeblowanie pokoju mają duże znaczenie w stymulacji wewnętrznych sił dziecka. Jasne, neutralne kolory oddają domową atmosferę, a meble odpowiednio dobrane do wzrostu dzieci umożliwiają im swobodne i bezpieczne poruszanie się. Obecność kwiatów i zwierząt (niewywołujących alergii) wzbudza zainteresowanie i troskliwość.
Rozwój psychiczny
Koncentracja jest ważnym warunkiem rozwoju psychicznego. Ponieważ dzieci same kształtują własną umiejętność koncentracji, potrzebują wokół siebie rzeczy, które wywołują ich zainteresowanie. Kiedy zaistnieje potrzeba dokładniejszego, wymagającego większego skoncentrowania badania, dziecko i powinno mieć dostęp do odosobnionego miejsca, w którym mogłoby pracować bez zakłóceń. Porządek i logika panujące w środowisku Montessori stanowią ramy wolności, jaką nauczyciel daje swoim uczniom.
Rozwój intelektualny
Intelektualny rozwój dziecka jest stymulowany między innymi przez wybór materiałów. Materiał jest podzielony na praktyczny i sensoryczny oraz na matematyczny, językowy i przedmiotów kulturalnych. Każdy materiał ma swoje określone miejsce i występuje w jednym egzemplarzu. Musi być ułożony według stopnia trudności i powinien być niezniszczony, atrakcyjny i kompletny, a przede wszystkim pobudzający do działania wszystkie zmysły. Moment dużego zainteresowania budzi chęć tworzenia czegoś nowego.
Rozwój społeczny
Dziecko rozwija się społecznie, gdy ma możliwość obcowania zarówno z dziećmi w różnym wieku, jak i z dorosłymi w środowisku, w którym współpraca opiera się na wolności i szacunku.
Uczniowie w szkole Montessori, tak jak starsze rodzeństwo, biorą pod opiekę młodszych kolegów, a tym samym uczą się współpracy i odpowiedzialności. Ponieważ materiały, jak wiemy, występują w pojedynczych egzemplarzach, dzieci kształtują w sobie cierpliwość i uwzględniają potrzeby innych. Uczestnictwo w codziennych porządkach również pomaga dziecku w rozwoju społecznym.
Rozwój emocjonalny
Atmosfera w klasie silnie wpływa na chęć dziecka do nauki. Tutaj powinny dominować ciepło oraz przychylność nauczyciela, który dostrzega potrzeby każdego dziecka. Porządek i rutyna dają dzieciom poczucie bezpieczeństwa, a brak konkurencji pomaga w budowaniu pewności siebie. Dzieci, które rozwijają się w harmonijnym otoczeniu, mają dużą szansę, aby stać się silnymi jednostkami i dobrze funkcjonować w grupie.
Rozwój duchowy
Środowisko powinno również uwzględniać duchowy rozwój dziecka. Bezpieczne, spokojne i harmonijne otoczenie, wypełnione miłością, gdzie dziecko odczuwa wspólnotę, jest warunkiem jego wewnętrznego spokoju. Głęboka koncentracja i wolność w wyborze pracy mają duże znaczenie w duchowy rozwoju dziecka. W spokojnym, przyjemnym i stymulującym środowisku dziecko wyrasta na pewną siebie, miłą, odpowiedzialną i pełną ciekawości osobę, która jest gotowa dzielić się swoją wiedzą i swoim ciepłem z innymi.”
MATERIAŁ ROZWOJOWY
Materiał rozwojowy to odpowiednio opracowane pomoce dydaktyczne, które ułatwiają dziecku poznanie rzeczywistości. Zawiera on cztery elementy (antropologiczny, psychologiczny, wychowawczy i dydaktyczny). Spełnia określone kryteria, jest prosty, funkcjonalny i estetyczny. Ogranicza się do jednej trudności i umożliwia dziecku samodzielną kontrolę błędu.
Obejmuje pięć podstawowych zakresów:
- materiał do ćwiczeń praktycznego życia
- materiał sensoryczny
- materiał językowy
- materiał matematyczny
- materiał kulturalny
Materiał do ćwiczeń praktycznego życia
Ćwiczenia te należą do najważniejszych i podstawowych czynności w przedszkolu. Są łatwe do zrozumienia, do wykonania i sprzyjają koncentracji, co powoduje, że praca staje się wesoła i przyjemna.
Poprzez te prace dziecko wzmacnia poczucie własnej wartości, rozwija samodzielność i pewność siebie oraz doskonali koordynację ruchów. Dzieci chętnie wykonują te czynności, szczególnie kiedy są rozkojarzone i odczuwają potrzebę spokoju. Ćwiczenia te są dopasowane do wieku, a używane przedmioty dostosowane wielkością do dziecka. Ćwiczenia dzielimy na pięć grup:
Ćwiczenia przygotowawcze
Najpierw nauczyciel pokazuje bardzo proste ćwiczenia, jak noszenie stołka, rozkładanie dywanika itp. Następnie dzieci przesypują groch, ryż, a na koniec przelewają wodę tak, aby jej nie rozlać. Odkręcają zakrętki, składają serwetki i wykonują wiele innych domowych czynności. Te ćwiczenia pomagają dzieciom w trenowaniu motoryki zarówno prostej, jak i precyzyjnej. Ponadto dzieci polepszają koordynację oko – ręka i poznają swoje otoczenie.
Ćwiczenia związane z osobą
Dzieci uczą się dbać o siebie nawzajem, zapinając samodzielnie guziki, wiążąc sznurówki itp. W przedszkolu Montessori istnieją specjalne „ramki ubioru”, gdzie dzieci trenują zapinanie, odpinanie i wiązanie. Łatwiej jest bowiem wykonywać te czynności na ramkach, zanim wypracuje się własną technikę.
Ćwiczenia związane z otoczeniem
W trakcie ich dzieci uczą się między innymi odkurzać, zamiatać. Trenują pranie, poprzez wieszanie, aż po układanie/ składanie. Do tych czynności zazwyczaj używają prawdziwych przedmiotów dopasowanych do ich wzrostu.
Ćwiczenia grzeczności
Ważne jest, aby dzieci uczyły się obcowania z innymi ludźmi, były grzeczne i pomocne. Dlatego w grupie ćwiczy się z dziećmi, w jaki sposób wita się gości, jak się odbiera telefon, puka do drzwi itp. Te ćwiczenia mają bezpośredni związek z rozwojem zachowań społecznych podczas wrażliwych faz dziecka.
Kontrola motoryczna
Dwa ćwiczenia, które wykonuje się w przedszkolu Montessori, to „Chodzenie po linii” i „Cicha zabawa”. Ćwiczenie „Chodzenie po linii” rozwija u dziecka wyczucie balansu. Linia jest tak szeroka jak stopa dziecka i ma formę elipsy. Dzieci zaczynają od chodzenia po linii, aby nauczyć się balansować, w miarę opanowania równowagi trenują noszenie różnych przedmiotów, np. kubka z wodą bez rozlewania. Celem tego ćwiczenia jest opanowanie wewnętrznej równowagi i harmonii.
„Cicha zabawa” wywodzi się z osobistego doświadczenia Marii Montessori. Ćwiczenie „cichości” jest interesującym doświadczeniem zespołowym.
Dzieci czują się dobrze, gdy mogą się swobodnie poruszać i skupiać na rzeczach, które je interesują. Nawet dzieci niespokojne znajdują w tych zajęciach odprężenie i spokój.
Poprzez ćwiczenia praktyczne wprowadza się – cechy kultury kraju, w którym się mieszka, a w miarę upływu lat – cechy charakterystyczne innych kultur. Dzięki ćwiczeniom praktycznym dzieci w przedszkolu rozwijają własną samodzielność, udoskonalają koordynację ruchów, tworzą związek między myślą, chęcią a działaniem oraz kształtują swoją unikalną osobowość. W rezultacie uczą się współdziałania w swoim otoczeniu i w swojej kulturze.
Materiał sensoryczny
Maria Montessori opracowała materiał sensoryczny (trenujący zmysły), aby wspierać dzieci w ich naturalnym rozwoju. Zmysły – wzrok, słuch, czucie, węch i smak – odpowiadają za nasz kontakt z otoczeniem. Dzięki percepcji pojmujemy i porządkujemy wszystkie wrażenia. Poprzez trening nieuświadomiona wiedza staje się po pewnym czasie świadoma.
Rozwój intelektualny
Materiał sensoryczny pomaga w budowaniu struktury własnej wiedzy i wzbogaca doświadczenia dzieci. Poprzez pracę z materiałem sensorycznym dziecko poznaje abstrakcyjne pojęcia, np. wielkości i długości – mały/duży, długi/krótki itp. Zorganizowany, jasny świat pojęć, zbudowany na konkretnych doświadczeniach, daje stabilną podbudowę intelektualną i sprzyja rozwojowi myślenia abstrakcyjnego.
Rozwój motoryki
Wszelki materiał sensoryczny pobudza do ruchu, aktywności i powtarzania czynności. Aktywność i ruch wzbudzają ciekawość dziecka. Ważnym instrumentem naszego intelektu jest nasza ręka. Ćwicząc rękę, rozwijamy bowiem nasz mózg.
Rozwój społeczny
Dzieci rozwijają się społecznie dzięki materiałowi sensorycznemu, który istnieje tylko w jednym egzemplarzu. Cierpliwe oczekiwanie na swoją kolej i zaakceptowanie tej sytuacji są ważnym krokiem na drodze rozwoju społecznego. Po zakończeniu prezentacji nauczyciela dziecko przekształca wrażenia sensoryczne. W następnym etapie otrzymuje nowe pojęcia do ćwiczenia, poszerzając swoje horyzonty, aż w końcu konfrontuje swoje umiejętności w zabawie grupowej. Kiedy dziecko poczuje się pewnie i zaznajomi się z materiałem, eksperymentuje samodzielnie.
Rozwój duchowy
Jak każdy materiał, materiał sensoryczny powinien być ładny. Ma być kompletny, atrakcyjny, ograniczony ilościowo, a przede wszystkim łatwy do utrzymania w porządku. Przy pomocy tak przygotowanego materiału dzieci budują wewnętrzny ład, który pozwala im na zrozumienie swojego otoczenia.
Doświadczają również piękna różnorodności świata. Materiał jest zróżnicowany i od stopnia łatwego do trudniejszego i od konkretnego do abstrakcyjnego, co umożliwia dzieciom spokojne pogłębianie nabytych umiejętności.
Rozwój psychiczny
Ponieważ materiał nie jest nigdy za trudny, dziecko stale potwierdza swoje umiejętności. Praca, która nie wymaga specjalnego wysiłku i która daje satysfakcję, gwarantuje poczucie przyjemności i zadowolenia.
Materiał sensoryczny sprzyja rozwojowi spostrzegawczości dziecka i wzbudzeniu jego zainteresowania wyszukiwaniem szczegółów i niuansów w środowisku. Kiedy dzieci pracują z materiałem sensorycznym, po zakończeniu pracy mają możliwość kontynuacji i pogłębiania nabytej wiedzy poprzez ćwiczenia w innych okolicznościach, np. umiejętność rozróżniania kolorów może prowadzić do wyszukiwania kolorów w swoim otoczeniu itp.
Materiał sensoryczny jest pośrednim przygotowaniem do późniejszej nauki pisania i czytania, a przede wszystkim do działań matematycznych.
Materiał kulturalny
Historia, geografia, biologia, muzyka i rysunek należą w pedagogice Montessori do przedmiotów kulturalnych, które wzbogacają wiedzę dzieci o świecie, w jakim żyją. Dzieci w wieku przedszkolnym lubią te przedmioty. Przedszkolak zdaje sobie bowiem sprawę, że istnieje świat poza jego własnym domem. Do nauczyciela należy stworzenie takiego klimatu, aby zainteresowanie tym światem znalazło swój wyraz.
Maria Montessori podkreślała często, jak ważne jest w nauczaniu prezentowanie całości. Postrzeganie życia człowieka w ujęciu kompleksowym umożliwia łatwiejsze zrozumienie różnic między ludźmi, uświadamia, że zasoby naturalne Ziemi są ograniczone oraz że człowiek jest odpowiedzialny za wszystko, co żyje na naszej planecie, a w konsekwencji tego wzrasta świadomość warunków niezbędnych do bezkonfliktowego życia.
Praca nad przedmiotami kulturalnymi w przedszkolu zaczyna się od materiału sensorycznego. Dzieci nie tylko widzą formę globusa, ale także mają możliwość rozpoznawania dotykiem lądów (szorstkie) i oceanów (gładkie). Prezentacja rozpoczyna się od całości, przechodząc stopniowo do szczegółów.
W przedszkolu nie dzieli się przedmiotów, lecz przedstawia się tematy, mieszając dziedziny tak, jak to jest w rzeczywistości.Poniżej podajemy podział na przedmioty, aby łatwiej było zrozumieć ich cechy charakterystyczne.
Historia
Zrozumienie przeszłości, teraźniejszości i przyszłości nie jest łatwe dla przedszkolaka. Bez świadomości czasu nie można wiedzieć, że to, co się zdarzyło dawno temu, należało do realnych zdarzeń. Poczucie czasu stanowi podstawę perspektywy historycznej. W przedszkolu Montessori uzmysławia się to pojęcie w różny sposób. Każdego dnia dziecko wyrywa kartkę z kalendarza i umieszcza ją poziomo na ścianie, co daje mu konkretny obraz upływu czasu – dni. Można stworzyć różne czasowe linie dla dni, tygodni, miesięcy itp. Dzieci mogą umieszczać swoje fotografie wzdłuż tych linii i porównywać zmiany w miarę upływu czasu. Takie kalendarze są bardzo cenne, ponieważ dzieci uwielbiają oglądać fotografie z różnych okresów swojego życia.
Innym zajęciem, które uświadamia pojęcie czasu, jest używanie kulek ze złotego materiału. Dzieci dobierają odpowiednią do wieku liczbę kulek. Gdy wchodzą w drugą fazę rozwoju, są zafascynowane wszechświatem, powstaniem naszej planety i początkiem naszego życia.
Nauczyciel zaczyna zabawę w przeszłość, rozciągając czarną linię czasową, której ostatni krótki kawałek jest w kolorze białym. Prezentacja uzmysławia dzieciom, jak krótki jest okres życia człowieka na Ziemi (biała linia) w porównaniu z historią życia na Ziemi (czarna linia). W następnym etapie dzieci mają możliwość spaceru wzdłuż historycznej linii czasowej i spotkania z dinozaurami.
Geografia
Dzieci poznają warunki życia na Ziemi poprzez rozmowy i ćwiczenia praktyczne, jak zbieranie ziemi, wody, powietrza. Przedszkolaki często słyszą o wielkich wyprawach żeglarskich wokół Ziemi i dlatego kontakt z globusem i nie jest dla nich nowością.
Dzięki różnym rodzajom globusów dzieci mają możliwość rozróżniania lądów, oceanów, kontynentów. Jest to wstęp do pracy i układankami i przedstawiającymi różne kontynenty. Dzieci są zainteresowane rówieśnikami z innych krajów i dzięki zdjęciom, charakterystycznym dla danych kultur przedmiotom uczą się różnic i poszerzają swoje horyzonty.
Aby poznać formy geograficzne, takie jak wyspa, jezioro, półwysep, zatoka, dzieci budują z glinki ich modele. Wyszukiwanie tych form na globusie i układanie kartek z nazwami jest następnym krokiem w rozwoju, który dokonuje się już w wieku szkolnym.
Biologia
Współczesne dzieci nie mają takiego kontaktu z naturą, jaki mieli nasi ; przodkowie. Dlatego potrzebują wielu konkretnych wrażeń, jakich może dostarczyć przyroda, aby móc ją zrozumieć. Organizowanie wycieczek na łono natury, zbieranie interesujących roślin, przedmiotów i przygotowywanie tzw. 1 stołu natury, gdzie zwraca się uwagę na różnice pór roku i wegetację, to tylko przykłady, w jaki sposób przedszkole Montessori przybliża kontakt dziecka z naturą.
Człowiek ponosi ogromną odpowiedzialność przed przyszłymi pokoleniami za eksploatowanie i korzystanie z Ziemi. Dlatego musimy wykształcić w naszych dzieciach świadomość, że są częścią natury i podlegają takim samym prawom jak ona. Poprzez zrozumienie, jak ważna jest dla życia ochrona naszego środowiska, dzieci uczą się odpowiedzialności za swoje otoczenie.
Muzyka
Dziecko dzięki ciału potrafi ono przekazać swoje wrażenia bez użycia słów. Rytm i muzyka pobudzają ruchliwość dziecka. Przy pomocy piosenek i rytmu łatwiej jest zapamiętać nazwy dni, tygodni, miesięcy itp. Dzieci eksperymentują również w ramach samej muzyki, tworząc instrumenty czy komponując własne melodie. Maria Montessori wraz ze swoimi współpracownikami opracowała materiał muzyczny Dzwonki. Jest to wspaniały materiał, dzięki któremu dzieci mogą samodzielnie ćwiczyć różne tony i dźwięki, tworzyć gamy i melodie.
Rysunek
W przedszkolu Montessori nauczyciel pokazuje, jak używać materiału i przyrządów. Ćwiczenia praktyczne są indywidualne i dzieci mogą je wybierać dowolnie, bez ograniczenia czasu. Rysowanie nie różni się pod tym względem od innych czynności. Tworzenie czegoś nowego poprzez malowanie, collage czy pracę z glinką umożliwia dziecku wyrażenie swoich zdolności. Maria Montessori często podkreślała, jak ważne jest samodzielne tworzenie, wypływające z wnętrza , a nie polegające na kopiowaniu czy naśladowaniu innych. Rysunek w przedszkolu jest ściśle powiązany z pozostałymi przedmiotami, np. materiał sensoryczny stanowi podstawę do tworzenia dzieł plastycznych. Dzieci ćwiczą motorykę precyzyjną i wzbogacają wrażenia zmysłowe, odkrywając kolor i formę.
Materiał językowy
W obrębie wszystkich dziedzin, jakimi zajmują się przedszkola Montessori świadomie wspiera się rozwój języka u dzieci. Nauczyciel podaje nazwy, opisuje zdarzenia, wysłuchuje dzieci i prowadzi z nimi rozmowy. Kiedy z czasem dzieci okazują zainteresowanie budową języka, nauczyciel musi być uważny, aby stymulować ten proces.
Zanim dzieci zaczną się posługiwać ołówkiem, wykonują różnego rodzaju zabawy pobudzające ich wyobraźnię i chęć do pisania. Zabawy dźwiękowe wzmacniają wrażliwość na odróżnianie dźwięków fonetycznych. Pracując z formami geometrycznymi – metalowymi ramkami – dzieci trenują motorykę ręki i przygotowują się do trzymania ołówka. Malowanie form i wypełnianie ich kreskami z góry na dół i od lewej strony do prawej jest dobrym ćwiczeniem motorycznym. Dzieci pracują też z literami z papieru ściernego, które stymulują ich słuch, dotyk, wzrok i pamięć. Ćwiczenie to. polega na śledzeniu palcami (wskazującym i środkowym) formy litery i jednocześnie wymawianiu głoski. Operowanie ołówkiem nie jest dla dziecka rzeczą łatwą, dlatego w pedagogice Montessori używa się ruchomego alfabetu, dzięki któremu dzieci mogą swobodnie przesuwać literki i tworzyć wyrazy. Nie zawsze dziecku udaje się przeczytać to, co ułożyło, dlatego czasami jest potrzebna pomoc nauczyciela.
Cały materiał jest rozłożony na części, tale aby dzieci najpierw poznały wyrazy jednosylabowe, których brzmienie jest takie samo jak w alfabecie. Dzieci układają kartki z napisami pod odpowiednimi obrazkami. Istnieje również możliwość ćwiczenia pisania przy pomocy listy z wyrazami i prostych książek.
Zaletą stopniowego uczenia się języka jest wywoływanie w dziecku – poczucia pewności obchodzenia się z materiałem, bez obawy przed niezrozumieniem. To, że dzieci potrafią przeczytać ułożone wyrazy, nie oznacza, że umieją czytać. Dzieci, według Marii Montessori, opanowały umiejętność czytania, gdy potrafią przeczytać informację zapisaną przez inną osobę.
Równolegle do ćwiczeń w pisaniu i czytaniu dzieci zajmują się podstawami gramatyki. Ćwiczenia gramatyczne opierające się na konkretnym materiale wzbudzają szczególne zainteresowanie wśród dzieci w wieku 5-6 lat.
Materiał matematyczny
Z pojęciami matematycznymi spotykamy się na co dzień. Nawet małe dziecko jest wyczulone na określenia matematyczne. Ostatnie badania dowodzą, że dziecko potrafi dodawać i odejmować już w wieku 5 miesięcy!
Dzieci w przedszkolu Montessori stykają się po raz pierwszy z matematyką w wieku 2,5 lat za sprawą materiałów sensorycznych. Pierwszy materiał, matematyczny jest kontynuacją materiałów sensorycznych, a jego celem jest. odkrywanie przez dzieci matematycznych wzorów i praw, potrzebnych w myśleniu abstrakcyjnym. Ten sposób poznawania pojęć matematycznych, przez praktyczne ćwiczenia, pobudza ciekawość dziecka i chęć do dalszej nauki.
W wieku około 4 lat dziecko zaczyna ćwiczyć liczby od 1 do 10. Wartości uczy się poprzez długości tzw. beleczek liczenia. Najdłuższa belka odpowiada liczbie 10. Symbole cyfrowe trenuje się przy pomocy cyfr z papieru ściernego, a wrzecionka i kartki z cyframi ułatwiają zapamiętanie nazw i wartości cyfr. Każdy materiał różni się od pozostałych, stopniowo zwiększając stopień trudności i myślenia abstrakcyjnego. Możliwość wykonywania ćwiczeń matematycznych przy pomocy różnych metod podtrzymuje zainteresowanie dziecka.
Po zapoznaniu się z podstawowym materiałem matematycznym przychodzi czas na prezentację decymalnego systemu uczenia przy pomocy złotego materiału, w którym liczba 1 jest wyrażona jedną perłą, liczba 10 – pałeczką perłową, liczba 100 – płytką perłową, a liczba 1000 – sześcianem perłowym. Materiał ten daje dzieciom nieograniczone możliwości kombinacji matematycznych, a dzięki tabliczkom z cyframi rozwija ich zdolność odróżniania cyfr.
Po poznaniu i opanowaniu liczb od 1 do 10 przychodzi czas na trenowanie liczb od 11 do 19, co w praktyce okazuje się o wiele trudniejsze niż ćwiczenie: liczb o wyższej wartości. Następnym krokiem jest liczenie przy pomocy łańcuchów perłowych, które dają dzieciom możliwość liczenia od 1 do 1000. Widok dziecka układającego łańcuch 1000 jest doprawdy fascynujący! Zbudowany on jest z 10 pałeczek perłowych połączonych ze sobą.
Istnieją też krótkie łańcuchy przygotowujące dzieci do późniejszej nauki tabliczki mnożenia. Dzieci posługują się również tabliczkami cyfr, które ułatwiają im odróżnianie liczb. Przy odejmowaniu na przykład układa się dużą liczbę za pomocą większych tabliczek cyfrowych, a do odpowiedzi używa się mniejszej tabliczki. Ma to duże znaczenie dla dziecka, które z czasem uświadamia sobie, że różnica jest zawsze cyfrą mniejszą. Dopiero w wieku 5-6 lat dziecko zaczyna pisać cyfry, co jest pierwszym krokiem do abstrakcyjnego myślenia.
NAUCZYCIEL
Nauczyciel w g Marii Montessori jest pomocnikiem dziecka na drodze jego uczenia się. Dobry nauczyciel Montessori wierzy w możliwości dziecka, w jego wewnętrzną siłę i chęć rozwijania własnych umiejętności. Akceptuje dziecko jako żywą istotę. Jest ukochanym autorytetem i wzorem dla dzieci. Musi więc świadomie wypracować swój model postępowania. Tak jak dziecko, pracując, ulega przemianom, tak i nauczyciel zmienia się w trakcie obcowania z dziećmi. Możliwość dostrzeżenia, w jaki sposób dziecko wykorzystuje swoją wewnętrzną siłę i możliwości, jest wspaniałym przeżyciem dla nauczyciela Montessori. Prawdziwa natura, jaką okazuje dziecko, wyzwala w nauczycielu poczucie wewnętrznego zadowolenia.
Nauczyciel Montessori powinien bez przerwy pracować nad sobą, aby móc zrozumieć, tok myślenia dziecka. Musi widzieć każde dziecko jako jednostkę pełną niepowtarzalnych możliwości i przejawiać prawdziwe zainteresowanie nim.
Jednym z ważnych zadań, jakie stoją przed nauczycielem, jest przygotowanie otoczenia, które bezpośrednio wpływa na samopoczucie dziecka. Porządek i miła atmosfera pomagają dziecku w osiągnięciu poczucia bezpieczeństwa. Nauczyciel musi dopilnować również, aby materiał był w jak najlepszym stanie.
Na początku, zanim dziecko zaznajomi się z otoczeniem i materiałami w przedszkolu Montessori, nauczyciel stanowi pomost między dzieckiem a środowiskiem. Zachęca, inspiruje i mobilizuje do pracy. Ważne jest tutaj, aby stwarzał miłą, ciepłą atmosferę wokół siebie, która pomaga dziecku w szybszym zaaklimatyzowaniu się w nowym środowisku.
Nauczyciel musi okazać szacunek, wysłuchując dziecko i darząc je zaufaniem. Poświęca dzieciom tyle czasu, ile potrzebują.
„Pedagogika Montessori w przedszkolu i szkole” Skjöld Wennerström K., Bröderman Smeds M.
Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków 2009
