img_3891
Recent Posts
Maria Montessori była osobą wyprzedzającą swoją epokę. Urodziła się w 1870 w Chiaravalle we Włoszech w wykształconej aczkolwiek niezamożnej rodzinie z klasy średniej. Dorastała w środowisku uważanym za bardzo konserwatywne w sprawach dotyczących kobiet, dla których jedyne akceptowalne miejsce było w domu, szkole lub w zakonie. Pomimo zdecydowanego sprzeciwu ojca i nauczycieli rozpoczęła i kontynuowała karierę naukową i została pierwszą kobietą-lekarzem we Włoszech.
W 1986 była wykładowcą na Międzynarodowym Kongresie Kobiet w Berlinie, a następnie wygłaszała swoje wykłady o emancypacji kobiet i reformach społecznych w Turynie, Rzymie i Londynie.
W 1896 uzyskała doktorat z psychiatrii i przyjęła asystenturę w Klinice San Giovani. Obserwując tam upośledzone dzieci zainteresowała się pedagogiką specjalną a później pedagogiką ogólną. Wykorzystując osiągnięcia francuskich lekarzy- pedagogów J.M.G Itarda i jego ucznia E. Seguina i będąc pod wrażeniem ich dzieł, opracowała materiał dydaktyczny zwany Materiałem Montessori. Praca z tym materiałem dała nieoczekiwane rezultaty. Dzieci upośledzone osiągały dobre wyniki w nauce, czego przykładem były pozytywne oceny z egzaminów do szkoły powszechnej.
W 1900 Montessori została mianowana dyrektorem nowej ortofonicznej szkoły działającej przy Uniwersytecie Rzymskim. Umieszczone tam dzieci były opóźnione w rozwoju lub autystyczne. Montessori zainicjowała reformatorski ruch w systemie, który uprzednio służył co najwyżej do zamykania upośledzonych umysłowo młodych ludzi w pustych pokojach. Rozpoznając u swoich pacjentów potrzebę stymulacji, celowej aktywności i poczucia własnej wartości, Montessori nalegała, aby pracownicy zwracali się do każdego dziecka z najwyższym szacunkiem. Stworzyła dla swoich młodych podopiecznych program, dzięki któremu uczyli się, jak dbać o siebie i swoje otoczenie. Montessori udoskonaliła ideę naukowego podejścia do edukacji, opartego na obserwacji i eksperymentach.
W 1901 Montessori rozpoczęła studia z pedagogiki eksperymentalnej z antropologii na Uniwersytecie Rzymskim. Pragnęła wykorzystać dotychczasowe doświadczenie w pracy z normalnie rozwijającymi się dziećmi. Wkrótce w ramach projektu socjalnego powstała świetlica dla ubogich dzieci z dzielnicy San Lorenzo w Rzymie. Marii Montessori powierzono zorganizowanie i kierowanie placówką. Nazwano ją Casa dei Bambini (Dom dziecięcy). Warunki, z którymi się tam zetknęła były bardzo trudne. Jednakże dzieci, które tydzień wcześniej włóczyły się bez celu, zaczęły na długie godziny zasiadać do konstruktywnych czynności. Były zafascynowane pomocami do ćwiczenia percepcji. Z wielką radością uczyły się też praktycznych codziennych czynności, które wzmacniały ich niezależność i poczucie własnej wartości. Z urwisów szalejących na ulicach zmienili się w chodząca grzeczność .Gazety zaczęły pisać o tym na całym świecie.
W 1907 uroczyście otwarto przedszkole. Przebywało tam ok. 50 dzieci w wieku od 3-6 lat. Początkowo był to eksperyment. Montessori chciała sprawdzić jak dzieci reagują i zajmują się pomocami rozwojowymi. Już po kilku tygodniach w zachowaniu podopiecznych zaczęły zachodzić duże zmiany. Z rozkojarzonych początkowo dzieci stawały się zdolne do coraz dłuższej koncentracji uwagi. W sali coraz więcej było ładu i ciszy. Dzieci doskonale się rozwijały, samodzielnie podejmowały działania.
Sukces Casa dei Bambini stał się punktem wyjścia szerokiego zainteresowania placówką pedagogów we Włoszech i w świecie. W krótkim czasie zaczęły powstawać kolejne Casa dei Bambini w Rzymie, Mediolanie, innych miastach włoskich oraz za granicą. Zaczęto organizować szkolenia dla nauczycieli przygotowujące do pracy z dziećmi. Pierwszy Międzynarodowy Kurs Pedagogiki Montessori odbył się w 1909 r. i tak do śmierci Montessori było ich prawie czterdzieści. Organizowano liczne kongresy poświęcone tej pedagogice, powstały liczne stowarzyszenia, najbardziej znaczącym jest Association Montessori Internationale (AMI) – Międzynarodowe Stowarzyszenie Montessori z siedzibą w Amsterdamie.
Montessori nazwała swoje odkrycia „sekretami dzieciństwa”. Małe dzieci wolą spontaniczne powtórzenia, poznawać i odkrywać raczej niż się bawić, koncentracje i samodyscyplinę. Potrzebne są jednak jeszcze dwie dodatkowe wartości konieczne , aby małe dzieci tak zareagowały: przygotowany, przemieniony nauczyciel oraz otoczenie przygotowane specjalnie pod możliwości edukacyjne dzieci.
W latach 1911 – 1952 Montessori odbyła liczne podróże uczestnicząc w kongresach pedagogicznych i organizując kursy dla nauczycieli, m.in. do USA, Anglii, Hiszpanii, Holandii, Austrii, Szwajcarii, Niemiec, Francji, Indii, Pakistanu, Szwecji. Wszędzie tam spotykała się z wielkim uznaniem. Powstały liczne dzieła, które cieszyły się ogromną popularnością. W USA pięciotysięczny nakład książki pt. „Montessori Method” został wykupiony w ciągu 4 dni.
W 1933 r. po dojściu Hitlera do władzy w Niemczech książki Montessori zostały spalone (namawiały do pokoju na świecie). W 1938 r. w Austrii po wkroczeniu wojsk hitlerowskich zostały zamknięte szkoły Montessori. W 1939 r. Montessori wyjechała do Indii, gdzie z powodu wybuchu wojny musiała zostać aż do 1946 r. W tym czasie nastąpił rozkwit indyjskiego ruchu montessoriańskiego. Po powrocie do Holandii, aż do śmierci jeździła po świecie szerząc swą pedagogikę, prowadziła wykłady i szkolenia, brała udział w kongresach UNESCO.
Pedagogika Montessori dotarła niemal do wszystkich zakątków świata, jej prace zostały przetłumaczone na wiele języków. W 1949 r. Montessori została nominowana do Pokojowej Nagrody Nobla.
Zmarła mając 82 lata w Noordwijk w Holandii, gdzie mieszkała od 1936 r.
Maria Montessori rozwijała swoją metodę drogą prób i błędów, snując edukacyjne przypuszczenia, co do powodów stojących za działaniami dzieci. Szybko podchwytywała ich wskazówki i nieustannie eksperymentowała ze swoimi metodami. Pierwszy „Dom Dziecięcy” zyskał uwagę z dnia na dzień, a tysiące odwiedzających opuszczało go w pełnym entuzjazmu zachwycie. Ogólnoświatowe zainteresowanie napłynęło, gdy Montessori powieliła swoją pierwszą szkołę w innych miejscach w całej Europie, a następnie w Stanach Zjednoczonych, uzyskując ten sam efekt. W latach 1912 – 1918, korzystając z pomocy Waszyngtońskiego Towarzystwa Montessori, do którego należeli Aleksander Graham Bell oraz córka Woodrowa Wilsona, Maria Montessori odbyła trzy podróże po Ameryce. Dała odczyty w Białym Domu, Carnegie Hall i na wielu uniwersytetach. Prowadziła programy szkoleniowe dla nauczycieli oraz zaaranżowała salę lekcyjną na międzynarodowych targach.
Dr Montessori była genialnym uczniem rozwoju dziecka, a podejście, które wyewoluowało z jej badań, zdaje test od ponad 100 lat w przedszkolach i szkołach Montessori na całym świecie. W czasie swojego życia dr Montessori została uznana za jednego z wybitnych światowych pedagogów.
Dr Montessori podsumowała dokonania swojego życia w następujący sposób:” Nasze miejsce było bardziej domem dla dzieci niż prawdziwą szkołą (przedszkolem). Przygotowaliśmy dla dzieci miejsce, gdzie kultura mogła zostać przyswojona bez konieczności wydawania bezpośrednich poleceń(… ) I tak odkryliśmy, że edukacja nie jest czymś, co robi nauczyciel, ale że jest to naturalny proces, który rozwija się spontanicznie w istocie ludzkiej. Nie jest on przyswajany poprzez słuchanie słów, lecz poprzez moc eksperymentów, za pomocą których dziecko działa na swoje otoczenie. Zadaniem nauczyciela nie jest mówić, ale przygotować i zaaranżować serię bodźców do kulturowego działania w specjalnym otoczeniu przygotowanym dla dziecka”.
Obecnie istnieje wśród psychologów i pedagogów rozwojowych coraz większa zgodność co do tego, że wiele z pomysłów Montessori o dziesięciolecia wyprzedziło swoje czasy. Dopiero w ostatnich latach, w miarę rozwoju naszego rozumienia rozwoju dziecka, odkrywamy jak wyraźna i rozsądna była jej intuicja. W miarę jak ruch Montessori zyskuje wsparcie i zaczyna wkraczać do amerykańskiego sektora szkół publicznych, z łatwością można stwierdzić, że droga Montessori jest zadziwiająco nowatorskim podejściem.
